Εγκάρδια Πρόταση: Στο ακόλουθο λινκ, παρακολουθήστε το δεύτερο επεισόδιο της εκπομπής Νοητικές Οντότητες (22/12/2021), όπου συζητούμε (ο Λουκάς Καβακόπουλος και εγώ) το θέμα Κλιματική Αλλαγή και διάφορα συναφή με αυτό ζητήματα:
Τετάρτη 22 Δεκεμβρίου 2021
Κυριακή 19 Δεκεμβρίου 2021
Ευχαριστούμε για το γεγονός των πρώτων χιλίων θεάσεων της εκπομπής ΝΟΗΤΙΚΕΣ ΟΝΤΟΤΗΤΕΣ μέσω του πόρταλ NEWS.makedonias.gr και για τα ενθαρρυντικά σας σχόλια. Εκτός από το πόρταλ NEWS.makedonias.gr, η εκπομπή μας ΝΟΗΤΙΚΕΣ ΟΝΤΟΤΗΤΕΣ θα είναι διαθέσιμη και μέσω της πλατφόρμας youtube:
https://www.youtube.com/watch?v=xBKmZUCZc20
Παρασκευή 17 Δεκεμβρίου 2021
Πέμπτη 16 Δεκεμβρίου 2021
Απόψε, 16 Δεκεμβρίου 2021, εκκινήσαμε μια καινούργια εβδομαδιαία ερευνητική-ενημερωτική εκπομπή με τον διακεκριμένο και πολύπειρο δημοσιογράφο και επαγγελματία επικοινωνιολόγο Λουκά Καβακόπουλο. Η εκπομπή μας ονομάζεται "Νοητικές Οντότητες", και το πρώτο επεισόδιο μπορείτε να το παρακολουθήσετε στο ακόλουθο λινκ:
https://www.facebook.com/newsmakedonias/videos/948073939443023
Τετάρτη 15 Δεκεμβρίου 2021
Οι Ροές του Κορωνοκεφαλαίου:
Μια οικονομική ανάλυση της Επιχείρησης Κορωνοϊός
Νικόλαος Λάος ©
15 Δεκεμβρίου 2021
Το κινεζικό βιολογικό εργαστήριο στη Γουχάν ανήκει στην πολυεθνική φαρμακευτική εταιρεία GlaxoSmithKline, η οποία έχει στην ιδιοκτησία της την πολυεθνική φαρμακευτική εταιρεία Pfizer, η οποία κατασκεύασε ένα εμβόλιο για την καταπολέμηση του ιού που εκκίνησε από το βιολογικό εργαστήριο της Γουχάν, το οποίο, ειρήσθω εν παρόδω, χρηματοδοτείται από τον δρ. Φάουτσι (Dr. Fauci), ο οποίος τυγχάνει να είναι ένας από τους πιο επίμονους και αποφασιστικούς προωθητές του προαναφερθέντος εμβολίου (το οποίο κυριαρχεί στην αγορά, αν και παραμένει σε status «δοκιμαστικό»). Το οικονομικό κύκλωμα της επιχείρησης κορωνοϊός-εμβόλιο Pfizer δεν κλείνει εδώ. Η GlaxoSmithKline διοικείται από το χρηματοοικονομικό τμήμα του διαβόητου επιχειρηματικού ομίλου Black Rock, ο οποίος διαθέτει ακόμη και ιδιωτικούς στρατούς. Επίσης, είναι αξιοσημείωτο ότι ο επιχειρηματικός όμιλος Black Rock διοικεί τα χρηματοοικονομικά της Open Foundation Company, δηλαδή του Ιδρύματος Σόρος (Soros Foundation). H Open Foundation Company, με τη σειρά της, τυγχάνει να συμμετέχει στη διοίκηση της γαλλικής πολυεθνικής ασφαλιστικής εταιρείας AXA.
Ο Σόρος κατέχει τη γερμανική εταιρεία Winterthur, η οποία κατασκεύασε ένα βιολογικό εργαστήριο στη Γουχάν, το οποίο αποκτήθηκε από τη γερμανική πολυεθνική ασφαλιστική εταιρεία Allianz, της οποίας μέτοχος είναι και η εταιρεία Vanguard, η οποία συμμετέχει στο μετοχικό κεφάλαιο της Black Rock. Η Black Rock ελέγχει τις κεντρικές τράπεζες πολλών χωρών και τεράστιες χρηματοοικονομικές ροές σε παγκόσμιο επίπεδο. Επίσης, η Black Rock είναι ένας μείζων μέτοχος στην εταιρεία Microsoft, προεδρευόμενη από τον Μπιλ Γκέιτς (Bill Gates), και η Microsoft, με τη σειρά της, είναι μέτοχος της Pfizer, η οποία έχει λανσάρει το προαναφερθέν αμφιλεγόμενο εμβόλιο.
Τον ανωτέρω χάρτη των εμπλεκόμενων καπιταλιστικών δυνάμεων στην επιχείρηση κορωνοϊός-εμβόλιο Pfizer έχει δημοσιεύσει ο Olivier Cabanel, διακεκριμένος αρθρογράφος του γαλλόφωνου ενημερωτικού πόρταλ Agoravox, το οποίο ανήκει στον όμιλο ΜΜΕ AgoraVox (Fondation AgoraVox, Βέλγιο).
Στο υπό έκδοση βιβλίο μου με τίτλο «Πιάνοντας τον Ταύρο από τα Κέρατα: Αιτίες, Συνέπειες και Προοπτικές στην Πολιτειολογία και στην Πολιτική Οικονομία» (που θα κυκλοφορήσει σε λίγο καιρό από τις Εκδόσεις ΚΨΜ), έχω επισημάνει τα εξής για τη συστημική κατανόηση της επιχείρησης κορωνοϊός-εμβόλιο Pfizer: «Κατά τη χρονική περίοδο 2020-2021, ο τρόπος διαχείρισης της υγειονομικής κρίσης COVID (κορωνοϊού) από την παγκόσμια καπιταλιστική ολιγαρχία αποτέλεσε μια έκφραση και συνέπεια της ιμπεριαλιστικής λογικής των καπιταλιστικών ελίτ: Πολύ καιρό πριν από την εκδήλωση της κρίσης του COVID-19, ήταν γνωστό ότι πανδημίες ήταν πιθανές, και, μάλιστα, ήταν κατανοητό ότι θα επρόκειτο για πανδημίες κορωνοϊού, συγκεκριμένα μικρές παραλλαγές της επιδημίας του ιού SARS. Η επιδημία του ιού SARS είχε εκδηλωθεί στην Κίνα μεταξύ των ετών 2002 και 2004, και ο ιός είχε ταυτοποιηθεί και αναλυθεί πλήρως. Συνεπώς, τα φαρμακολογικά εργαστήρια θα μπορούσαν από τότε, περίπου δεκαπέντε έτη πριν από την εκδήλωση της κρίσης του COVID-19, να είχαν αναπτύξει τα απαραίτητα μέσα για την προστασία της ανθρωπότητας από μια επικείμενη πανδημία κορωνοϊού. Ωστόσο, οι μεγάλες ιδιωτικές φαρμακευτικές εταιρείες δεν έδωσαν προτεραιότητα στο να αναπτύξουν φάρμακα και εμβόλια για αυτόν τον μελλοντικό κίνδυνο, προτιμώντας να επενδύουν, λ.χ., στην παραγωγή νέων καλλυντικών, που είχαν μεγάλη άμεση ζήτηση και ενίσχυαν τη χρηματιστηριακή θέση αυτών των εταιρειών. Ούτε τα ισχυρά κράτη της Δύσης αποφάσισαν να προβούν σε αντίστοιχες επενδύσεις, διότι, στις δεκαετίες του 2000 και του 20210, ήταν απασχολημένα κυρίως με τη διεξαγωγή ιμπεριαλιστικών στρατιωτικών επιχειρήσεων ανά τον κόσμο».
Και συνεχίζω στο προαναφερθέν υπό έκδοση βιβλίο μου: «Όταν, πλέον, εκδηλώθηκε η πανδημία του COVID-19, οι μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες, σε συνεργασία με τις κυβερνήσεις πολλών κρατών, έσπευσαν να προωθήσουν στην αγορά δοκιμαστικά εμβόλια, αμφίβολης αποτελεσματικότητας και αμφίβολων μακροπρόθεσμων παρενεργειών, και οι κυβερνήσεις πολλών κρατών, στο όνομα της πολιτικής εκτάκτων αναγκών, επέβαλαν ακραία μέτρα περιστολής των ατομικών ελευθεριών και της οικονομικής δραστηριότητας των ανθρώπων (όπως το “lockdown”). Με αυτόν τον τρόπο, το καπιταλιστικό κατεστημένο επιδίωξε να αξιοποιήσει την πανδημία του COVID-19 προκειμένου να ενισχυθούν οι μετοχές των φαρμακευτικών εταιρειών και, γενικώς, ο χρηματοοικονομικός καπιταλισμός και να συνεχιστεί η πολιτική «ποσοτικής χαλάρωσης» (“quantitative easing”) των κεντρικών τραπεζών, δηλαδή η έκδοση νέου χρήματος από τις κεντρικές τράπεζες με σκοπό την αγορά μετοχών και, άρα, την ενίσχυση του χρηματοοικονομικού καπιταλισμού σε βάρος των εργαζομένων, των ατομικών ελευθεριών και, γενικώς, των πραγματικών παραγωγικών δυνάμεων. Με απλά λόγια, στο πλαίσιο μιας πολιτικής που έχει ονομαστεί «ποσοτική χαλάρωση», οι κεντρικοί τραπεζίτες εκδίδουν αυθαίρετα πρόσθετες ποσότητες χρήματος τις οποίες διαθέτουν (δανείζουν) σε συνεργαζόμενους καπιταλιστές ολιγάρχες, προκειμένου οι τελευταίοι να αγοράζουν επιπλέον περιουσιακά στοιχεία, ενώ συγχρόνως μεγάλες πολεμικές επιχειρήσεις, τρομοκρατικές επιθέσεις και υγειονομικές κρίσεις (που επιβραδύνουν την πραγματική οικονομία) χειραγωγούνται και χρησιμοποιούνται ως εργαλεία τιθάσευσης του πληθωρισμού, ο οποίος χωρίς αυτές θα εκτινασσόταν σε πολύ μεγάλα ύψη εξαιτίας της προαναφερθείσας νομισματικής πολιτικής των κεντρικών τραπεζιτών και, βεβαίως, εξαιτίας της κερδοσκοπίας των καπιταλιστών ολιγαρχών και ορισμένων κρατικών γραφειοκρατιών (ιδίως εκείνων που είναι επιφορτισμένες με την «εθνική άμυνα» και την «εθνική ασφάλεια»). Γενικώς, η κήρυξη καταστάσεων «έκτακτης ανάγκης» (όπως, λ.χ., ο «πόλεμος εναντίον της τρομοκρατίας» που κήρυξαν οι ΗΠΑ μετά την τρομοκρατική επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, τα προγράμματα χρηματοοικονομικής διάσωσης και κρατικώς επιβεβλημένης λιτότητας μετά την έκρηξη της παγκόσμιας χρηματοοικονομικής κρίσης του 2008, τα έκτακτα και ειδικά μέτρα για την αντιμετώπιση του COVID-19 στη χρονική περίοδο 2020-2021 κ.ο.κ.) χρησιμοποιείται συχνά για τη διενέργεια αυταρχικών, εκκαθαριστικών χρηματοοικονομικών επιχειρήσεων, προκειμένου να ελεγχθούν οι πληθωριστικές παρενέργειες της πολιτικής «ποσοτικής χαλάρωσης» και να συγκαλυφθούν και να τακτοποιηθούν λογιστικώς κολοσσιαία φαινόμενα οικονομικής διαφθοράς, τα οποία οφείλονται στην κατάχρηση δημόσιων πόρων από το σύμπλεγμα ενόπλων δυνάμεων, βιομηχανίας και κρατικών υπηρεσιών πληροφοριών και ασφάλειας».
Το ανωτέρω άρθρο μου δημοσιεύθηκε, στις 15 Δεκεμβρίου 2021, στο ενημερωτικό πόρταλ ΩΜΕΓΑ Press, στο ακόλουθο λινκ:
http://www.omegapress.gr/apopseis/3135-2021-12-15-17-22-09
Επίσης, το εν λόγω άρθρο μου αναδημοσιεύθηκε από το ενημερωτικό πόρταλ ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΙ, 15 Δεκεμβρίου 2021, στο ακόλουθο λινκ:
Δευτέρα 13 Δεκεμβρίου 2021
Αναδημοσίευση συνέντευξής μου: Πατώντας στο ακόλουθο λινκ, μπορείτε να μεταβείτε στη σελίδα του ενημερωτικού πόρταλ anastoxasmoi.gr, όπου, στις 12 Νοεμβρίου 2021, αναδημοσιεύθηκε η συνέντευξη που έδωσα στο ενημερωτικό πόρταλ NEWSmakedonias.gr με αφορμή την επικείμενη έκδοση του βιβλίου μου "Πιάνοντας τον Ταύρο από τα Κέρατα: Αιτίες, Συνέπειες και Προοπτικές στην Πολιτειολογία και στην Πολιτική Οικονομία":
Αναδημοσίευση συνέντευξής μου: Πατώντας στο ακόλουθο λινκ, μπορείτε να μεταβείτε στη σελίδα του ενημερωτικού πόρταλ Antidogma.gr, όπου, στις 12 Νοεμβρίου 2021, αναδημοσιεύθηκε η συνέντευξη που έδωσα στο ενημερωτικό πόρταλ NEWSmakedonias.gr με αφορμή την επικείμενη έκδοση του βιβλίου μου "Πιάνοντας τον Ταύρο από τα Κέρατα: Αιτίες, Συνέπειες και Προοπτικές στην Πολιτειολογία και στην Πολιτική Οικονομία":
Νικόλαος Λάος: "Πιάνοντας τον Ταύρο από τα Κέρατα"
Στις 12 Νοεμβρίου 2021, δημοσιεύθηκε η ακόλουθη συνέντευξή μου στο ενημερωτικό πόρταλ NEWS.makedonias.gr:
Ενόψει της επικείμενης, μέσα στο 2021, έκδοσης του βιβλίου που έχει γράψει ο Νικόλαος Λάος με τίτλο «Πιάνοντας τον Ταύρο από τα Κέρατα: Αιτίες, Συνέπειες και Προοπτικές στην Πολιτειολογία και στην Πολιτική Οικονομία», συζητούμε μαζί του για τα θέματα που πραγματεύεται. Το βιβλίο θα εκδοθεί από τις Εκδόσεις ΚΨΜ (https://kapsimi.gr/). Ο Νικόλαος Λάος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1974. Είναι ένας κοινωνικός διανοούμενος που, έχοντας ολοκληρώσει μια σειρά σπουδών στα πεδία των μαθηματικών, της πολιτικής οικονομίας και της φιλοσοφίας, χαρακτηρίζεται από μια ολική συνθετική σκέψη. Επίσης, η διεθνής επαγγελματική σταδιοδρομία του σε εταιρείες παροχής επενδυτικών υπηρεσιών και σε ιδιωτικές εταιρείες πληροφοριών τον έχει εφοδιάσει με εκτεταμένη τεχνογνωσία στην οικονομική και πολιτική ανάλυση.
Τι να περιμένουν οι αναγνώστες από το βιβλίο σας; Πώς θα περιγράφατε το περιεχόμενό του;
Αυτό το βιβλίο περιέχει: πρώτον, μια συστηματική και μεθοδική μελέτη της φιλοσοφίας των κοινωνικών επιστημών και της φιλοσοφίας της ιστορίας· δεύτερον, μια αναλυτική και συγκριτική μελέτη των διαφορετικών οικονομικών θεωριών (κλασσική οικονομική θεωρία, κεϊνσιανή θεωρία, μονεταρισμός, νεοκλασσική οικονομική θεωρία, μαρξιστική θεωρία κ.λπ.), με ιδιαίτερη έμφαση στα προβλήματα της ανεργίας, του πληθωρισμού, της κατανομής του πλούτου, της διαχείρισης του χρέους και των διεθνών οικονομικών σχέσεων· τρίτον, μια αναλυτική και συγκριτική μελέτη των διαφορετικών πολιτικών θεωριών (φιλελευθερισμός, συντηρητισμός, σοσιαλισμός, σοσιαλδημοκρατία, κομμουνισμός κ.λπ.) και των τρόπων που έχουν εξελιχθεί ιστορικώς τόσο στο επίπεδο της πολιτικής θεωρίας όσο και στο επίπεδο της πολιτικής πράξης· και, τέταρτον, μια ολοκληρωμένη στρατηγική πρόταση για την οργάνωση και την ανάπτυξη της κοινωνίας και της οικονομίας με βάση δύο έννοιες που έχω διαμορφώσει, προτείνω και εξηγώ: τη «διαλεκτική της ορθολογικής δυναμικότητας» και τον «κριτικό ρασιοναλιστικό σοσιαλισμό». Θα ήθελα να ευχαριστήσω τις Εκδόσεις ΚΨΜ που με βοήθησαν με το εξαιρετικό επιτελείο τους στην πραγματοποίηση αυτής της έκδοσης, η οποία απαιτεί, μεταξύ άλλων, πολλή εργασία τόσο στη διόρθωση κειμένου-επιμέλεια όσο και στη στοιχειοθεσία, καθώς το βιβλίο μου περιέχει επίσης διαγράμματα, σχήματα, πίνακες και κάποια βασικά μαθηματικά ακόμη, δεδομένου ότι απευθύνεται σε κάθε απαιτητικό αναγνώστη γενικώς, αλλά και φιλοδοξεί να αποτελέσει και ένα εκπαιδευτικό εγχειρίδιο για όσους ασχολούνται με τα πεδία της πολιτικής θεωρίας και της πολιτικής οικονομίας
Σε ποιους ακριβώς απευθύνεται το βιβλίο σας;
Κατ’ αρχάς, παρέχει μια ολοκληρωμένη εκπαίδευση στη φιλοσοφία των κοινωνικών επιστημών (με έμφαση ιδιαίτερη στη φιλοσοφία της πολιτικής και στη φιλοσοφία της οικονομίας), καθώς και στη φιλοσοφία της ιστορίας. Υπό αυτό το πρίσμα, μπορεί να θεωρηθεί ως ένα εγχειρίδιο φιλοσοφίας, και, άρα, απευθύνεται σε καθέναν που ασχολείται με τη φιλοσοφία και ενδιαφέρεται γι’ αυτήν. Δεύτερον, αυτό το βιβλίο παρέχει μια ολοκληρωμένη εκπαίδευση στην πολιτική θεωρία και στην πολιτική οικονομία. Υπό αυτό το πρίσμα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ένα εγχειρίδιο πολιτικής θεωρίας και πολιτικής οικονομίας και αποσκοπεί στο να είναι χρήσιμο στους φοιτητές και στους ερευνητές αυτών των ακαδημαϊκών πεδίων, σε πολιτικούς και οικονομικούς αναλυτές, σε λήπτες πολιτικών και οικονομικών αποφάσεων και σε κάθε άνθρωπο που επιδιώκει, με κριτική και ορθολογική σκέψη και με ιστορική υπευθυνότητα, να κατανοήσει και να βελτιώσει την κοινωνική πραγματικότητα. Τρίτον, αυτό το βιβλίο καθιστά έναν φοιτητή και έναν ερευνητή στη φιλοσοφία ή/και στις κοινωνικές επιστήμες (ιδίως στην πολιτική θεωρία και στην πολιτική οικονομία) ικανό να αναπτύξει μια ολιστική προσέγγιση της πραγματικότητας του αντικειμένου των μελετών του, να αναλάβει διεπιστημονικές προσπάθειες, να κατανοήσει (και πιθανώς να πραγματοποιήσει) προόδους και ερευνητικές εργασίες σε διαφορετικά ακαδημαϊκά πεδία και να έχει περισσότερες πηγές έμπνευσης και γνωσιακής απόλαυσης. Υπό αυτό το πρίσμα, μπορεί να αντιμετωπιστεί ως μια συμβολή στην παιδαγωγική και ως μια προσπάθεια αναζωογόνησης της νεωτερικής σκέψης σε όλες τις εκφάνσεις και εφαρμογές της. Συνεπώς, αυτό το βιβλίο μελετά και καλλιεργεί τη σκέψη με την πιο θεμελιώδη της έννοια, δηλαδή ως μια δομημένη σύλληψη του όλου ως όλου, και, άρα, απευθύνεται και αφορά σε κάθε γνησίως σκεπτόμενο υποκείμενο. Τέταρτον, αυτό το βιβλίο επιδιώκει να υπερασπιστεί, να αναζωογονήσει και να εμπλουτίσει τη φιλοσοφική και την επιστημονική δομοκρατία (structuralism), τη δυναμική φιλοσοφία (γνωστή και ως δυναμοκρατία) και τη «σχολή» του κριτικού ρασιοναλισμού. Υπό αυτό το πρίσμα, μπορεί να θεωρηθεί ως μια ερευνητική μονογραφία στη δομοκρατία, στη δυναμοκρατία και στον κριτικό ρασιοναλισμό με εφαρμογές στη φιλοσοφία της ιστορίας, στην πολιτική θεωρία και στην πολιτική οικονομία. Σε αυτό το πλαίσιο, προτείνω και εξηγώ τη θεωρία και μέθοδο της «ορθολογικής δυναμικότητας» και μελετώ θεμελιώδη φιλοσοφικά, πολιτικά και οικονομικά προβλήματα υπό το πρίσμα της «διαλεκτικής της ορθολογικής δυναμικότητας», και, άρα, το βιβλίο για το οποίο συζητάμε αφορά σε κάθε ορθολογικό και δυναμικό υποκείμενο.
Γιατί επιλέξατε τον τίτλο «Πιάνοντας τον ταύρο από τα κέρατα», βάζοντας ως υπότιτλο «Αιτίες, Συνέπειες και Προοπτικές στην Πολιτειολογία και στην Πολιτική Οικονομία»;
Κατ’ αρχάς, ο υπότιτλος εξηγεί το ακριβές περιεχόμενο του βιβλίου. Στην αρχή του βιβλίου μου, εξηγώ γιατί του έβαλα τον τίτλο «Πιάνοντας τον ταύρο από τα κέρατα». «Πιάνοντας τον ταύρο από τα κέρατα» είναι μια ιδιωματική φράση που μας (προ)καλεί να αντιμετωπίσουμε μια κατάσταση κατάματα, ιδιαιτέρως μια δύσκολη ή/και επικίνδυνη κατάσταση. Επιπλέον, στο πλαίσιο της συμβολικής δραστηριότητας της ανθρώπινης συνείδησης, ο ταύρος έχει συνδεθεί με ηλιακές ενέργειες (όπως γίνονται κατανοητές σε διάφορες μυθολογίες), αποφασιστικότητα, ισχύ και ζωτικότητα. Ταυρικά σύμβολα απεικονίζονται ήδη από την προϊστορική εποχή, όπως, λ.χ., στις παλαιολιθικές τοιχογραφίες του Σπηλαίου Λασκό στη νοτιοδυτική Γαλλία, και απαντούν στην τέχνη πολλών αρχαίων πολιτισμών, στη λογοτεχνία, στην αστρονομία και στην αστρολογία. Σύμφωνα με τα προαναφερθέντα, θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι η φράση «πιάνοντας τον ταύρο από τα κέρατα» σημαίνει ότι ο Homo Sapiens («Άνθρωπος ο Έμφρων») κυβερνά (εσωτερικές και εξωτερικές) ενέργειες και δυνάμεις, καθώς και την ίδια τη ζωή του, για να (ανα)δομήσει την πραγματικότητα σύμφωνα με την προθετικότητά του, χωρίς, ωστόσο, να προκαλέσει χάος και χωρίς να θέσει σε κίνδυνο την ίδια τη συνέχεια της ζωής και τη δυνατότητά του να ασκεί έλεγχο επ’ αυτής (εξού και «έμφρων»). Τέλος, θα ήθελα να επισημάνω ότι, όταν ο Αβάς Σιεγιές, που είχε λάβει μέρος στη Γαλλική Επανάσταση, αλλά ήθελε να την οδηγήσει σε μια μετριοπαθή αστική κατάληξη, διαμαρτυρήθηκε στον Μιραμπό –ο οποίος ήταν ένα ηγετικό στέλεχος των αρχικών σταδίων της Γαλλικής Επανάστασης– εναντίον κάποιων κατασχέσεων εκκλησιαστικής ακίνητης περιουσίας, ο Μιραμπό του απάντησε ως εξής: «Αγαπητέ μου αβά, έχετε αφήσει ελεύθερο τον ταύρο· περιμένετε ότι δεν θα χρησιμοποιήσει τα κέρατά του;» Σε αυτή την περίπτωση, ο ταύρος συμβολίζει την ορμή των επαναστατών, και, σε αυτή την περίπτωση, ο τίτλος του βιβλίου μου υποδηλώνει έλλογη οργάνωση και διοίκηση της επαναστατικής ορμής με στρατηγικό όραμα και σχέδιο.
Πατώντας στο ακόλουθο λινκ, μπορείτε να μεταβείτε στην αντίστοιχη σελίδα του ενημερωτικού πόρταλ NEWS.makedonias.gr, όπου δημοσιεύθηκε η ανωτέρω συνέντευξή μου στις 12 Νοεμβρίου 2021, με αφορμή την επικείμενη έκδοση του βιβλίου μου "Πιάνοντας τον Ταύρο από τα Κέρατα: Αιτίες, Συνέπειες και Προοπτικές στην Πολιτειολογία και στην Πολιτική Οικονομία":
Νικόλαος Λάος: Μια αναδυόμενη καινούργια πρόταση στη φιλοσοφία και στην πολιτική οικονομία
Στις 30 Οκτωβρίου 2021, έδωσα την ακόλουθη συνέντευξη στο ενημερωτικό πόρταλ GBR NEWS:
Μέσα στο 2021, αναμένεται η έκδοση του βιβλίου που συνέγραψε ο κοινωνικός διανοούμενος Νικόλαος Λάος με τίτλο «Πιάνοντας τον Ταύρο από τα Κέρατα: Αιτίες, Συνέπειες και Προοπτικές στην Πολιτειολογία και στην Πολιτική Οικονομία». Η έκδοση θα πραγματοποιηθεί από τις Εκδόσεις ΚΨΜ (https://kapsimi.gr/). Δεδομένου ότι αυτό το βιβλίο, εκτός από μια μεγάλη φιλοσοφική σύνθεση, θα περιέχει και έναν συστηματικό τρόπο θεώρησης της πολιτικής και της οικονομίας και θα προτείνει μια γενική θεωρία πολιτικής και οικονομικής οργάνωσης, επιδιώκουμε, με αυτή τη συνέντευξη, να γνωρίσουμε καλύτερα τον συγγραφέα και το υπό έκδοση βιβλίο του.
Παρακαλώ, μιλήστε μας για τον εαυτό σας και για την εκπαίδευσή σας. Πώς ενδιαφερθήκατε για τη φιλοσοφία και τις κοινωνικές επιστήμες; Ποιο ήταν το πρόγραμμα σπουδών που ακολουθήσατε;
«Δεδομένου ότι η σκέψη μου γενικώς και οι ερευνητικές και συγγραφικές μου δραστηριότητες ειδικώς είναι, σε μεγάλο βαθμό, προσδιορισμένες από τη μαθηματική μου εκπαίδευση και τη συστηματική ενασχόλησή μου με τον μαθηματικό μοντελισμό, τη μαθηματική φιλοσοφία και την επιστημολογία των φυσικών επιστημών, θα ήθελα, κατ’ αρχάς, να αναγνωρίσω ευγνωμόνως ότι τα ακόλουθα πρόσωπα έχουν διαδραματίσει καίριο ρόλο στην επιστημονική μου εκπαίδευση: ο Δρ. Θεμιστοκλής Μ. Ρασσιάς (εταίρος της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας του Λονδίνου, ακαδημαϊκός της Accademia Tiberina στη Ρώμη, καθηγητής στο University of La Verne κατά το χρονικό διάστημα 1982-1996 και από το 1996 καθηγητής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο), ο οποίος μου δίδαξε Προχωρημένο Απειροστικό Λογισμό, Γραμμική Άλγεβρα και Διαφορικές Εξισώσεις και επόπτευσε την ερευνητική εργασία μου στα θεμέλια της μαθηματικής ανάλυσης και στη διαφορίσιμη δυναμική στο University of La Verne (La Verne, Καλιφόρνια), όπου ολοκλήρωσα τις σπουδές μου στα μαθηματικά (τμήμα της ερευνητικής εργασίας διατριβής που ολοκλήρωσα στο University of La Verne υπό την εποπτεία του Δρ. Θ. Μ. Ρασσιά εκδόθηκε το 1998 ως ο τόμος υπ’ αριθμ. 24 της επιστημονικώς προχωρημένης Σειράς Καθαρών Μαθηματικών του εκδοτικού οίκου World Scientific Publishing Company)· o Δρ. Χρήστος Κουτσογιώργης, ο οποίος μου δίδαξε Διακριτά Μαθηματικά, Αφηρημένη Άλγεβρα και Θεωρία Πιθανοτήτων (University of La Verne, 1994-1996)· και ο Δρ. Chamberlain Foes, ο οποίος μου δίδαξε τη γλώσσα προγραμματισμού PASCAL και με εισήγαγε στη μαθηματική πληροφορική (mathematical informatics) και στις εφαρμογές της στην επιχειρησιακή έρευνα (University of La Verne, 1995)».
Στη φιλοσοφία και στις κοινωνικές επιστήμες πώς βρεθήκατε;
«Αναφορικώς με την επιμονή και τη μεθοδολογική αυστηρότητα με τις οποίες ερευνώ διάφορα διανοητικώς προκλητικά φιλοσοφικά ζητήματα, θα ήθελα, κατ’ αρχάς, να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου στο τμήμα Φιλοσοφίας της Academia Teológica de San Andrés (Βερακρούζ, Μεξικό) της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στο Μεξικό (Iglesia Ortodoxa Ucraniana en México). Έχω αναγορευθεί διδάκτωρ Φιλοσοφίας από την προαναφερθείσα θεολογική ακαδημία, έχοντας ολοκληρώσει σε αυτήν τα ακόλουθα μαθήματα διδακτορικών σπουδών: Μεθοδολογία Φιλοσοφικής Έρευνας I & II, Θεολογία και Φιλοσοφία I–IV, Επιλεγμένα Θέματα Χριστιανικής Φιλοσοφίας I–IV, Σεμινάριο Έρευνας στη Χριστιανική Φιλοσοφία I–IV, και Ερμηνεία Φιλοσοφικών Κειμένων I & II. Ο πρύτανης αυτής της θεολογικής ακαδημίας, μητροπολίτης Δρ. Daniel de Jesús Ruiz Flores Μεξικού και Πάσης Λατινικής Αμερικής (της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας) αποτελεί πολύτιμο υποστηρικτή της εργασίας μου και με βοήθησε να εκτιμήσω τη σημασία της μελέτης της «πατερικής θεολογίας» –δηλαδή της σκέψης των εκκλησιαστικών Πατέρων και του τρόπου με τον οποίο διαμόρφωσαν την εκκλησιαστική δογματική–, καθώς αυτή η μελέτη: εξοικειώνει τον μελετητή με διαφορετικές γλώσσες και κουλτούρες, όπως η αρχαία ελληνική, η λατινική και η εβραϊκή, αλλά και με τις γλώσσες και τις κουλτούρες βάσει των οποίων διαμορφώθηκαν οι δευτερεύουσες βασικές πηγές της «πατρολογίας», δηλαδή η γαλλική και η γερμανική, περιλαμβάνει τη συστηματική μελέτη της κλασικής και της μεσαιωνικής φιλοσοφίας, απαιτεί τη διερεύνηση σημαντικών όψεων της ιστορίας του δικαίου και της ιστορίας της επιστήμης και, γενικώς, καλλιεργεί μια διεπιστημονική νοοτροπία. Η ευγνωμοσύνη μου επεκτείνεται προς τα ακόλουθα πρόσωπα: τον ιστορικό Δρ. Βασίλειο Χρηστίδη (ερευνητή στο Institute for Advanced Study, Princeton, ΗΠΑ και καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων), ο οποίος μου δίδαξε ιστορία του παγκόσμιου πολιτισμού κατά τη διάρκεια των σπουδών μου στο University of La Verne (όπου επίσης δίδασκε Ιστορία)· τη διεθνολόγο Δρ. Hazel Smith και τον διεθνολόγο, οικονομολόγο και επιστημολόγο Δρ. Michael Nicholson, υπό την καθοδήγηση των οποίων μελέτησα την επιστημολογία και τη μεθοδολογία της διεθνούς πολιτικής στο London Centre of International Relations του University of Kent κατά το χρονικό διάστημα 1997-1998· τον επιστημολόγο και θεωρητικό της λογικής Δρ. Giuliano di Bernardo (καθηγητή στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του Università di Trento, Ιταλία), ο οποίος έχει αποτελέσει πολύτιμο συνομιλητή και συνεργάτη μου σε ποικίλα φιλοσοφικά εγχειρήματα· και τον θεολόγο και φιλόσοφο Δρ. Conor Cunningham (καθηγητή στο Τμήμα Τεχνών του University of Nottingham, Αγγλία), ο οποίος με έχει βοηθήσει να πραγματοποιήσω μια σειρά σημαντικών φιλοσοφικών εκδόσεων».
Πώς συνδέετε τη θεωρητική κατάρτιση με την πρακτική, επαγγελματική δραστηριότητα;
«Η πολυδιάστατη καταστασιακή και, γενικώς, ιστορική επίγνωση που έχω αναπτύξει έχει ενισχυθεί από το επαγγελματικό μου υπόβαθρο ως στέλεχος ιδιωτικών εταιρειών πληροφοριών και εταιρειών παροχής επενδυτικών υπηρεσιών. Από τα πρώτα στάδια της επαγγελματικής μου ζωής, είχα πολλές ευκαιρίες να κατανοήσω σε βάθος τη λειτουργία του ιδρυμένου πολιτικού και οικονομικού συστήματος, δεδομένου ότι, ήδη στις αρχές της δεκαετίας του 2000, εργάστηκα ως προϊστάμενος διαπραγμάτευσης τίτλων σταθερού εισοδήματος και χρηματοοικονομικών παραγώγων στην ελληνική εταιρεία παροχής επενδυτικών υπηρεσιών Eurofinance Investment Services S.A. σε συνεργασία με μια αγγλική εταιρεία παροχής επενδυτικών υπηρεσιών και ένα βελγικό hedge fund, καθώς και, αργότερα, στο πλαίσιο άλλων εταιρειών, ως διαμεσολαβητής ξένου συναλλάγματος. Επίσης, ο Roman V. Romachev, ιδρυτής και πρόεδρος του εδρεύοντος στη Μόσχα επιχειρηματικού ομίλου R-Techno International Limited, ο οποίος περιλαμβάνει μια ιδιωτική εταιρείαπληροφοριών (R-Techno Ltd Private Intelligence Company) και εταιρείες παροχής οικονομικών, επιχειρηματικών και πολιτικών συμβουλών και ανα- λύσεων (Duemarx Ltd, Strategy Antago Ltd και R-Techno NC Ltd), μου έχει προσφέρει σημαντικές ευκαιρίες εντρύφησης σε διεθνή πολιτικά και οικονομικά θέματα στο πλαίσιο της μακροχρόνιας συνεργασίας μας, καθώς με έχει διορίσει Partner (Εταίρο) του εν λόγω ομίλου εταιρειών και διεξάγουμε ποικίλες προσωπικές συζητήσεις που ενδυναμώνουν την εργασία μου στα πεδία της φιλοσοφίας, της επιστήμης και της πολιτικής. Έτσι, έχω αποκτήσει μια συστηματική και απομυθοποιητική αντίληψη για τα καπιταλιστικά μοντέλα και τις καπιταλιστικές και γενικότερες κρατικές ελίτ της Δύσης, της Ρωσίας/Ευρασίας και της Ασίας.
Ο εμπλουτισμός της σκέψης μου ενισχύεται από τη διδασκαλία, και θα ήθελα να επισημάνω, ειδικώς, ότι οι φοιτητές μου στο Πανεπιστήμιο της Ιντιανάπολις (University of Indianapolis), Athens Campus, όπου το 2013 δίδαξα θεωρία και μεθοδολογία των διεθνών σχέσεων σε προπτυχιακό και σε μεταπτυχιακό επίπεδο (λαμβάνοντας μια υπέροχη αίσθηση ανταπόκρισης από τους φοιτητές μου και μια άριστη αξιολόγηση της διδακτικής εργασίας μου από τη διοίκηση του πανεπιστημίου), αποτέλεσαν επίσης αξιόλογες πηγές έμπνευσης και ενθάρρυνσης για την περαιτέρω ανάπτυξη των ερευνητικών και συγγραφικών δραστηριοτήτων μου, που κατέληξαν και συνοψίστηκαν στο παρόν βιβλίο.
Επιπλέον, οι θέσεις μου έχουν ενδυναμωθεί από την εμπειρία μου ως συμβούλου και εκπαιδευτή στα πεδία του μαθηματικού μοντελισμού (ασχολούμενου με την εφαρμογή των μαθηματικών και της λογικής στη μελέτη ποικίλων προβλημάτων τόσο στις κοινωνικές όσο και στις φυσικές επιστήμες) και της νοοπολιτικής. Ορίζω και ασκώ τη νοοπολιτική ως τη συστηματική μελέτη και διαχείριση της προσωπικής και της κοινωνικής ζωής στο πλαίσιο του πληροφοριακού πεδίου που δημιουργείται από την επικοινωνία μεταξύ συνειδητών οντοτήτων, καλύπτοντας τη φιλοσοφία της ανθρωπολογίας, της ψυχολογίας, της κοινωνιολογίας, της πολιτικής και της οικονομίας). Ο όρος «νοοπολιτική» (“noopolitics” ή “Noopolitik”) χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τους Αμερικανούς ειδικούς στην αμυντική πολιτική Τζον Αρκουίλα (John Arquilla) και Ντέιβιντ Ρόνφελντ (David Ronfeldt) σε μια επιδραστική μελέτη τους που δημοσιεύθηκε το 1999 από τη RAND Corporation και προέρχεται από τους ελληνικούς όρους «νους» και «πολιτική». Ο όρος «νοόσφαιρα» (“noosphere”), που δηλώνει το διανοητικώς ανώτατο επίπεδο στο οποίο μπορεί να διεξαχθεί η νοοπολιτική, χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στη δεκαετία του 1920 από τον Ιησουίτη ιερέα και φιλόσοφο Πιερ Τεγιάρ ντε Σαρντέν (Pierre Teilhard de Chardin) και περιγράφει το νοητικό πεδίο που περιβάλλει ολόκληρο τον κόσμο, δηλαδή το παγκόσμιο δίκτυο σκέψης».
Πώς αντιλαμβάνεστε το έργο σας στη νοοπολιτική, η οποία είναι μια νέα, σχετικά, επιστήμη; Ποιο είναι το κύριο νοοπολιτικό σας κεφάλαιο με βάση το οποίο ασκείτε τη νοοπολιτική;
«Η εργασία μου στο πεδίο της νοοπολιτικής αποσκοπεί στο να υπερασπιστεί και να αναπτύξει περαιτέρω τον φιλοσοφικό λόγο της νεωτερικότητας, σύμφωνα με το σκεπτικό που εκθέτω στο βιβλίο μου «Πιάνοντας τον Ταύρο από τα Κέρατα: Αιτίες, Συνέπειες και Προοπτικές στην Πολιτειολογία και στην Πολιτική Οικονομία», που θα κυκλοφορήσει από τις Εκδόσεις ΚΨΜ σε λίγο καιρό. Η «νεωτερικότητα», ως φιλοσοφική έννοια, είναι αρρήκτως συνδεδεμένη με τις έννοιες της ανθρωπότητας και της ιστορίας. Ενώ άλλοι πολιτισμοί και άλλες πολιτιστικές κοινότητες εστιάζουν και βασίζονται σε μια ανιστορική έννοια αιωνιότητας, σε ιεροποιημένους τρόπους οργανισμικής σύλληψης της κοινωνίας και του κόσμου γενικώς, σε δεισιδαιμονίες και σε θρησκειοποιημένους θεσμούς μη επιδεχόμενους ορθολογικό αναστοχασμό, η ιστορική Δύση, βασισμένη στην κλασσική ελληνική φιλοσοφία και σε μια μακρά ευρωπαϊκή παράδοση ορθολογισμού, έχει γεννήσει τον φιλοσοφικό λόγο της νεωτερικότητας. Οι κύριες όψεις, οι κύριες διαστάσεις, της νεωτερικότητας είναι οι εξής: μια έμφαση στον ορθολογικό αναστοχασμό και στην ορθολογική σκέψη αντί της παθητικής εναρμόνισης με παραδοσιακές και μυθολογικές αρχές· μια δυναμική κατανόηση του χρόνου και μια έμφαση σε μια ιστορική εκδοχή του χρόνου, καθοδηγούμενη από τις αρχές της προόδου και της βελτίωσης, έναντι οποιασδήποτε εκδοχής του χρόνου είναι ανεξάρτητη και ανεξέλεγκτη από την ανθρώπινη συνείδηση· και μια ισχυρή εξάρτηση από κοινωνικούς θεσμούς δημιουργημένους από ανθρώπους για χάρη της ανθρωπότητας».
Ποιοι είναι οι σημαντικότεροι διανοούμενοι που έχουν επηρεάσει τη σκέψη σας;
«Κατ’ αρχήν, η σκέψη μου συναρτάται αρρήκτως με την οντολογική «γραμμή» πλατωνισμού-καρτεσιανισμού. Οι τέσσερις κύριοι φιλοσοφικοί πυλώνες της σκέψης μου είναι ο κριτικός ρασιοναλισμός του Ιμάνουελ Καντ (Immanuel Kant), ο ιστορικός υλισμός του Καρλ Μαρξ (Karl Marx), η ερμηνευτική θεωρία του Χανς-Γκέοργκ Γκάνταμερ (Hans-Georg Gadamer) και η δομοκρατία του Εμίλ Ντιρκέμ (Émile Durkheim). Στο βιβλίο μου «Πιάνοντας τον Ταύρο από τα Κέρατα: Αιτίες, Συνέπειες και Προοπτικές στην Πολιτειολογία και στην Πολιτική Οικονομία», εισηγούμαι μια μεγάλη φιλοσοφική σύνθεση των προαναφερθέντων, με βάση την οποία εισηγούμαι έναν νέο τρόπο θεώρησης της πολιτειολογίας και της πολιτικής οικονομίας. Και προβαίνω σε πρακτικές εισηγήσεις για την αντιμετώπιση των βασικών πολιτικών και οικονομικών προβλημάτων».
Πώς θα περιγράφατε συνοπτικά τους στόχους, το σκεπτικό και τα κύρια χαρακτηριστικά του αναμενόμενου βιβλίου σας «Πιάνοντας τον Ταύρο από τα Κέρατα: Αιτίες, Συνέπειες και Προοπτικές στην Πολιτειολογία και στην Πολιτική Οικονομία»;
«Πρόκειται για ένα πολυδιάστατο βιβλίο, και θα ήθελα να ευχαριστήσω το προσωπικό των Εκδόσεων ΚΨΜ για τον εντυπωσιακό, με βάση διεθνή standards που έχω υπόψη μου, επαγγελματισμό τους σε όλα τα στάδια της έκδοσης, καθώς και για την ευχαρίστηση που μου δίνει η συνεργασία μου μαζί τους.
Πρώτον, αυτό το βιβλίο παρέχει μια ολοκληρωμένη εκπαίδευση στη φιλοσοφία των κοινωνικών επιστημών (με έμφαση ιδιαίτερη στη φιλοσοφία της πολιτικής και στη φιλοσοφία της οικονομίας), καθώς και στη φιλοσοφία της ιστορίας. Υπό αυτό το πρίσμα, μπορεί να θεωρηθεί ως ένα εγχειρίδιο φιλοσοφίας. Σε αυτό το πλαίσιο, μελετώ την αλήθεια καθ’ εαυτή, το τι μπορούμε να γνωρίσουμε, το τι καθιστά έναν ισχυρισμό ορθολογικό, έγκυρο ή πλανημένο, το τι σημαίνει θεωρία, το ποια είδη θεωρίας υπάρχουν και σε τι χρησιμεύει καθένα από αυτά, την πραγματικότητα του όντος και ιδιαιτέρως την κοινωνική πραγματικότητα, τη σχέση μεταξύ της συνείδησης και του κόσμου, τα ηθικά κριτήρια και τη σχέση μεταξύ διαφορετικών ακαδημαϊκών πεδίων στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο αφαίρεσης και επιστημονικής αυστηρότητας.
Δεύτερον, αυτό το βιβλίο παρέχει μια ολοκληρωμένη εκπαίδευση στην πολιτική θεωρία και στην πολιτική οικονομία. Υπό αυτό το πρίσμα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ένα εγχειρίδιο πολιτικής θεωρίας και πολιτικής οικονομίας και αποσκοπεί στο να είναι χρήσιμο στους φοιτητές και στους ερευνητές αυτών των ακαδημαϊκών πεδίων, σε πολιτικούς και οικονομικούς αναλυτές, σε λήπτες πολιτικών και οικονομικών αποφάσεων και σε κάθε άνθρωπο που επιδιώκει, με κριτική και ορθολογική σκέψη και με ιστορική υπευθυνότητα, να κατανοήσει και να βελτιώσει την κοινωνική πραγματικότητα.
Τρίτον, αυτό το βιβλίο καθιστά έναν φοιτητή και έναν ερευνητή στη φιλοσοφία ή/και στις κοινωνικές επιστήμες (ιδίως στην πολιτική θεωρία και στην πολιτική οικονομία) ικανό να αναπτύξει μια ολιστική προσέγγιση της πραγματικότητας του αντικειμένου των μελετών του, να αναλάβει διεπιστημονικές προσπάθειες, να κατανοήσει (και πιθανώς να πραγματοποιήσει) προόδους και ερευνητικές εργασίες σε διαφορετικά ακαδημαϊκά πεδία και να έχει περισσότερες πηγές έμπνευσης και γνωσιακής απόλαυσης. Υπό αυτό το πρίσμα, μπορεί να αντιμετωπιστεί ως μια συμβολή στην παιδαγωγική και ως μια προσπάθεια αναζωογόνησης της νεωτερικής σκέψης σε όλες τις εκφάνσεις και εφαρμογές της. Συνεπώς, αυτό το βιβλίο μελετά και καλλιεργεί τη σκέψη με την πιο θεμελιώδη της έννοια, δηλαδή ως μια δομημένη σύλληψη του όλου ως όλου. Τέταρτον, αυτό το βιβλίο επιδιώκει να υπερασπιστεί, να αναζωογονήσει και να εμπλουτίσει τη φιλοσοφική και την επιστημονική δομοκρατία (structuralism), τη δυναμική φιλοσοφία (γνωστή και ως δυναμοκρατία) και τη «σχολή» του κριτικού ρασιοναλισμού. Υπό αυτό το πρίσμα, μπορεί να θεωρηθεί ως μια ερευνητική μονογραφία στη δομοκρατία, στη δυναμοκρατία και στον κριτικό ρασιοναλισμό με εφαρμογές στη φιλοσοφία της ιστορίας, στην πολιτική θεωρία και στην πολιτική οικονομία. Σε αυτό το πλαίσιο, προτείνω και εξηγώ τη θεωρία και μέθοδο της «ορθολογικής δυναμικότητας» και μελετώ θεμελιώδη φιλοσοφικά, πολιτικά και οικονομικά προβλήματα υπό το πρίσμα αυτού που έχω ονομάσει και ορίσει ως «διαλεκτική της ορθολογικής δυναμικότητας». Έτσι, καταθέτω μια ολοκληρωμένη θεωρία της πολιτικής οικονομίας».
Πατώντας στο ακόλουθο λινκ, μπορείτε να μεταβείτε στην αντίστοιχη σελίδα του ενημερωτικού πόρταλ GBR NEWS, όπου δημοσιεύθηκε η ανωτέρω συνέντευξή μου, στις 30 Οκτωβρίου 2021, με αφορμή την επικείμενη έκδοση του βιβλίου μου "Πιάνοντας τον Ταύρο Από τα Κέρατα: Αιτίες, Συνέπειες και Προοπτικές στην Πολιτειολογία και στην Πολιτική Οικονομία":
Στο ακόλουθο λινκ, μπορείτε να παρακολουθήσετε το τρίτο επεισόδιο της εκπομπής "Νοητικές Οντότητες" (από το newsmakedomias, 6/1/...
-
Οι Ροές του Κορωνοκεφαλαίου: Μια οικονομική ανάλυση της Επιχείρησης Κορωνοϊός Νικόλαος Λάος © 15 Δεκεμβρίου 2021 Το κινεζικό ...
-
Νικόλαος Λάος: "Πιάνοντας τον Ταύρο από τα Κέρατα" Στις 12 Νοεμβρίου 2021, δημοσιεύθηκε η ακόλουθη συνέντευξή μου στο ενημερωτικ...
-
Ευχαριστούμε για το γεγονός των πρώτων χιλίων θεάσεων της εκπομπής ΝΟΗΤΙΚΕΣ ΟΝΤΟΤΗΤΕΣ μέσω του πόρταλ NEWS. makedonias.gr και για τα ενθαρ...